Tiểu thuyết “Nghệ nhân và Margarita” của Mikhail Bulgakov trong tương quan với khuynh hướng văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa thời kỳ Xô viết

Tóm tắt

Mikhail Bulgakov là một trong những nhà văn phi chính thống xuất sắc của văn học Nga - Xô viết giai đoạn 1920-1940; tiểu thuyết “Nghệ nhân và Margarita” được xem là một trong những kiệt tác của văn học nhân loại thế kỷ XX. Sử dụng phương pháp đối chiếu, bài viết khảo sát tác phẩm bất hủ của Bulgakov trong mối tương quan với dòng văn học chính thống đương thời, khuynh hướng hiện thực xã hội chủ nghĩa, ở một số đặc trưng như tính chân thực, loại hình nhân vật và giọng điệu,... Kết quả nghiên cứu cho thấy “Nghệ nhân và Margarita” là một kiểu nhại văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa. Tác phẩm không chỉ giải cấu trúc các mô hình xã hội toàn trị mà còn ẩn chứa những quan niệm triết học, mỹ học, tôn giáo, nghệ thuật sâu sắc vượt lên mọi thời đại. Tài năng và tư tưởng của Bulgakov vốn bị những giới hạn của xã hội đương thời phong tỏa, ngày nay, đã trở thành biểu tượng của nghệ thuật chân chính.