Sự vận dụng và tầm ảnh hưởng của “Đề cương văn hóa Việt Nam” trước Cách mạng tháng Tám và trong kháng chiến chống Pháp

Võ Văn Nhơn * & Nguyễn Thị Phương Thúy

* Correspondence: Võ Văn Nhơn (email: nhonvovan@hcmussh.edu.vn)

Article Sidebar

PDF
Ngày nhận: 08-07-2023
Ngày chỉnh sửa: 22-07-2023
Ngày chấp nhận: 29-07-2023
Ngày xuất bản: 05-09-2023
DOI: 10.58810/vhujs.9.4.2023.705
Lượt xem
37
Lượt tải về
33
Trích dẫn
Võ, N. V., & Nguyễn, T. T. P. (2023). Sự vận dụng và tầm ảnh hưởng của “Đề cương văn hóa Việt Nam” trước Cách mạng tháng Tám và trong kháng chiến chống Pháp. Tạp Chí Khoa học Đại học Văn Hiến 9(4), 12-22.
Số tạp chí
Tập 9 - Số 4 (2023)
Chuyên mục
Văn học

Main Article Content

Tóm tắt

Đề cương văn hóa Việt Nam do Trường Chinh soạn thảo năm 1943 có tính chất như một cương lĩnh văn hóa cách mạng kể từ khi ra đời cho đến ngày nay. Tuy nhiên, khả năng vận dụng và tầm ảnh hưởng của nó khác nhau tùy vào từng giai đoạn lịch sử và hoàn cảnh thực tiễn cụ thể. Bài viết này trình bày thực tiễn vận dụng và tầm ảnh hưởng của Đề cương văn hóa Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám và trong kháng chiến chống thực dân Pháp, cụ thể là sự tiếp thu, vận dụng Đề cương trong những hoạt động do Đảng Cộng sản lãnh đạo, và sự ảnh hưởng tự phát của nó đến văn đàn đô thị giai đoạn 1945-1954 vốn vẫn nằm trong sự kiểm soát của thực dân Pháp. Từ đó, bài viết cho thấy sự tiếp thu, hưởng ứng mãnh liệt của giới văn nghệ sĩ đối với Đề cương văn hóa Việt Nam cũng như tầm ảnh hưởng rộng khắp và khả năng gây tranh luận sôi nổi của nó trong một giai đoạn đấu tranh cách mạng đầy cam go của dân tộc.
Từ khóa: Đề cương văn hóa Việt Nam, vận dụng, ảnh hưởng, Cách mạng tháng Tám, kháng chiến chống thực dân Pháp

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bách Việt (1949). Chung quanh vấn đề cách mạng tân văn hóa. Thế giới, 3, 6-7.

Chế Lan Viên (1986). Lá rụng về cội. Tạp chí Sông Hương, 21.

Đào Duy Anh (1948). Văn hóa là gì? Hà Nội: Nxb Tân Việt.

Đặng Thái Mai (1944). Văn học Khái luận. Tạp chí Văn mới, 36 và 37.

Hoài Anh, Thành Nguyên và Hồ Sĩ Hiệp (1988). Văn học Nam Bộ từ đầu đến giữa thế kỷ XX (1900-1954). Thành phố Hồ Chí Minh: Nxb Thành phố.

Hoàng Như Mai (1982). Văn học Việt Nam hiện đại (Quyển 1). Thành phố Hồ Chí Minh: Nxb Trường Đại học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh.

Hồ Hữu Tường (1946). Tương lai văn hóa Việt Nam. Hà Nội: Nxb Minh Đức.

Nam Cao (2015). Sống mòn (tái bản). Thành phố Hồ Chí Minh: Nxb Kim Đồng.

Nguyên Hồng (1943). Hai dòng sữa. Trong Tuyển tập Nguyên Hồng (tập 1). Phan Cự Đệ (sưu tầm tuyển chọn và giới thiệu) (1983). Hà Nội: Nxb Văn học.

Thành Nguyên (1949). Để giúp đại chúng tìm hiểu văn hóa mới. Thế giới, 13, 16-33.

Thẩm Thệ Hà (1949). Việt Nam trên đường cách mạng tân văn hóa. Sài Gòn: Nxb Tân Việt Nam.

Tô Hoài (1943). Xóm giếng ngày xưa. Hà Nội: Nxb Bách Việt.

Trần Huyền Trân (1942). Cái thai hoang. In trong Thơ Trần Huyền Trần (tuyển tập). Trần Kim Bằng (biên soạn) (2001). Hà Nội: Nxb Văn học.

Trường Chinh (1974). Chủ nghĩa Mác và văn hóa Việt Nam. Hà Nội: Nxb Sự thật.

Trường Chinh (1997). Tuyển tập văn học. Tập 2. Hà Nội: Nxb Văn học.

Trường Chinh (2000). Đề cương văn hóa Việt Nam. In trong Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Đảng toàn tập, tập 7: 1940- 1945. Hà Nội: Nxb Chính trị Quốc gia.

Viện Văn học (1985). Cách mạng, kháng chiến và đời sống văn học 1945 - 1954: hồi ức, kỷ niệm, tập 1. Hà Nội: Nxb Tác phẩm mới.

Xuân Diệu (1951). Tiếng thơ. Việt Bắc: Nxb Văn nghệ.