Tái cơ cấu ngành nông nghiệp: Sản xuất bắp lai trên đất lúa kém hiệu quả ở đồng bằng Sông Cửu Long

Tóm tắt

Sản xuất bắp lai trên đất trồng lúa kém hiệu quả ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là chiến lược tái cơ cấu ngành trồng trọt của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Tuy nhiên mô hình chuyển đổi này có hiệu quả như thế nào là câu hỏi cần làm rõ trong nghiên cứu này. Kết quả khảo sát 360 hộ nông dân chuyển đổi từ đất lúa sang bắp lai ở ba tỉnh Long An, Đồng Tháp và Hậu Giang cho thấy hiệu quả sản xuất bắp lai rất biến động theo từng tiểu vùng sinh thái và theo mùa vụ. Sản xuất bắp có hiệu quả trong vụ Đông Xuân và Hè Thu cao hơn lợi nhuận từ canh tác lúa. Chi phí sản xuất bắp lai biến động từ 29-35,7 triệu đồng/ha. Giá thành bắp lai biên động từ 3.500-5.400 đồng/kg (bình quân 4.300 đồng/kg). Chi phí phân bón chiếm tỷ lệ cao từ 30-35,5% tổng chi. Chi phí lao động chiếm 38,2%. Chi phí cơ giới hóa rất thấp 1,2 triệu đồng/ha, chiếm 5,0-8,7%. Chi phí thuốc bảo vệ thực vật từ 4,9-12,2%. Điểm hòa vốn ở mức giá là 4.300 đồng, năng suất 8,3 tấn/ha, tổng chi 33,1 triệu đồng/ha. Lợi nhuận bình quân 4,9 triệu đồng/ha. 28-49% hộ trồng bắp thua lỗ do chi phỉ sản xuất cao, giá bán bắp thấp và năng suất thấp. Những yếu tố tiên quyết cần xem xét khi tăng quy mô diện tích đất canh tác bắp lai: cơ giới hóa gắn với quy hoạch vùng trồng bắp, biện pháp kỹ thuật tối ưu hóa chi phí sản xuất và tăng năng suất, giá cả bắp cạnh tranh và giá vật tư nông nghiệp phù hợp.